મારા વિષે

હું વલીભાઈ મુસા, પણ મારા પ્રાથમિક શિક્ષણ સમયથી જ તે વખતના મારા સહાધ્યાયીઓ અને વર્તમાનમાં પણ મારા ખાસ મિત્રવર્તુળ પૂરતો સીમિત ‘વિલિયમ’ એવા હૂલામણા ઉપનામથી ઓળખાઉં છું. બ્લોગજગતમાં પદાર્પણ કર્યા પછી, અને એમાંય ખાસ કરીને ‘હાસ્ય દરબાર’ બ્લોગ સાથે જોડાયા બાદ, મિત્રો તરફથી ‘વલીદા’ કે ‘વલદા’નું ગુજરાતીમાં Pat Name (લાડલું નામ) મળ્યું. આમ આ બ્લોગના નામકરણ સાથે મેં  ‘વલદા’ સંબોધનને જોડી દીધું છે. મારું વતન કાણોદર, બનાસકાંઠા જિલ્લો, ગુજરાત રાજ્ય, ભારત છે. એક સમયે કાણોદર પોતાના કાપડ ઉદ્યોગ માટે બનાસકાંઠા જિલ્લાના માન્ચેસ્ટર તરીકે ઓળખાતું હતું.

હું સંપૂર્ણતયા અભણ એવાં માતાપિતાનો પુત્ર હોવા છતાં મારા કુટુંબમાં સર્વ પ્રથમ હું જ માધ્યમિક શિક્ષણ માટે ગામ બહાર ભણવા ગયો હતો. મેં મારી જૂની એસ.એસ.સી. પરીક્ષા પાલનપુરની સરકારી હાઈસ્કૂલમાંથી ૧૯૫૯માં ઉત્તીર્ણ કરી હતી. મેં ૧૯૬૬ માં ગુજરાતી, અંગ્રેજી અને સમાજશાસ્ત્ર (Sociology) વિષયો સાથે ગુજરાત યુનિવર્સિટીની બી.એ. (ઓનર્સ)ની ડીગ્રી મેળવી હતી. ગુજરાતી મુખ્ય અને અંગ્રેજી ગૌણ વિષયો સાથે મેં એમ.એ. સુધીનો અભ્યાસ કર્યો હતો, પણ ભાગ-૨માં મેં ડ્રોપ લીધો હતો અને આજ સુધી મેં ભાગ-૨ની પરીક્ષા આપી નથી. હું જ્યારે માત્ર ૧૬ વર્ષનો હતો, ત્યારે મારા પિતાજી અવસાન પામ્યા હતા અને છેલ્લી અર્ધી સદીથી હું મારાં તથા મારા ભાઈઓનાં સંયુક્ત કુટુંબોનું નેતૃત્વ સંભાળી રહ્યો છું.

સર્વશક્તિમાન એવા ઈશ્વરની અસીમ કૃપાથી મારા કુટુંબનાં સમાંતર અને પછીની બે પેઢીઓનાં સભ્યોએ ઉચ્ચતમ શિક્ષણ મેળવ્યું છે અને કેટલાંક તો વિદેશોમાં સ્થિર પણ થયાં છે. મારા ગામનો શૈક્ષણિક વિકાસ પણ આસપાસનાં ગામડાંની સરખામણીએ ઘણો બૃહદ્ છે. આજે તો અમારો ચાર સૈકાં પુરાણો હાથશાળ કાપડ વ્યવસાય એક સ્વપ્ન સમાન બની રહ્યો છે.

હું વિદ્યાર્થી અવસ્થાથી જ સાહિત્યનો જીવ છું અને ૧૯૬૫ માં મારી પહેલી વાર્તા ‘જળસમાધિ’ ગુજરાતી મેગેઝિન ‘સવિતા’માં પ્રસિદ્ધ થઈ હતી. ત્યાર પછી કોલેજ અને અન્ય મેગેઝિનોમાં પણ કેટલીક વાર્તાઓ પ્રકાશિત થતી રહી. મેં કેટલાંક ગુજરાતી કાવ્યો ઉપરાંત હાઈકુ (જાપાનનો લઘુકાવ્ય પ્રકાર) અને નિબંધો/લેખો પણ લખ્યા  છે, જે અત્યાર સુધી અપ્રસિદ્ધ જ  રહ્યા  છે. આજ સુધી મારા કૌટુંબિક ધંધાવ્યવસાયોમાં વ્યસ્ત રહેવાના કારણે હું જીવનભરનાં મારાં લખાણોને એકાદ પુસ્તક રૂપે પણ પ્રસિદ્ધ કરી શક્યો નથી.

કેનેડાસ્થિત મારા પુત્રતુલ્ય ભત્રીજા મુનિશ મુસાના માર્ગદર્શન અને સંચાલન હેઠળ મે, 2007થી મેં William’s Tales શીર્ષકે Bilingual (દ્વિભાષી) બ્લોગ શરૂ કર્યો હતો. છએક વર્ષના આ સમયગાળામાં મેં મૂળ અંગ્રેજી તથા ગુજરાતી અને પરસ્પર અનુવાદિત એવા કુલ્લે મળીને સાડા ત્રણસો  જેટલા આર્ટિકલ વિવિધ સાહિત્યપ્રકારોમાં પ્રકાશિત કર્યા છે, જેને અકલ્પનીય એવો વિશ્વભરમાંથી બહોળો વાંચકવર્ગ તો પ્રાપ્ત થયો જ છે; અને માત્ર એટલું જ નહિ, હું કેટલાય નેટર અને બ્લોગર ભાઈબહેનોના આપ્તજન સમાન બની ગયો છું.

Ash Dude નામે સાવ અપરિચિત એવા કોઈક મારા વાંચકે આ શબ્દોમાં મને છેક જુલાઈ, 2007માં પુસ્તક પ્રસિદ્ધ કરવા પ્રોત્સાહિત કર્યો હતો : “I have read your blog with interest and would urge you to publish a book as well….but I still stand by my opinion…A small run, let’s say of 100 prints of your book will actually be read by those 100 people…” ત્યાર પછી પણ કેટલાય શુભ ચિંતકોની પુનરાવર્તિત એવી જ માગણી આગળ ઝૂકી જવાની મને ફરજ પડી હતી અને આમ મુદ્રિત નહિ તો ઈ-બુક સ્વરૂપે મેં બુકગંગા – પુના મારફતે ગુજરાતીમાં ૧૦ અને અંગ્રેજીમાં ૩ એમ કુલ્લે  ૧૩ ઈ-બુક્સ થકી  પુસ્તકપ્રકાશનની શુભ શરૂઆત મેં કરી કરી દીધી છે.

આગામી જુલાઈ ૦૭, ૨૦૧૩ ના રોજ, ઈન્શા અલ્લાહ (If God wills), મારા જીવનનાં ૭૨ વર્ષ પૂરાં કરીશ. પરમ શક્તિશાળી એવા સર્જનહારની અસીમ કૃપાથી  હું સંપૂર્ણપણે સ્વસ્થ છું. હાલ સુધી ઈલેક્ટ્રોનિક માધ્યમ દ્વારા અને હવે મુદ્રિત (Print) સ્વરૂપે હું મારા સાહિત્યસર્જનને લોકો સમક્ષ મૂકવા માગું છું.  મને આશા છે કે મારા આ પ્રયાસને યોગ્ય પ્રતિસાદ મળશે જ અને ભવિષ્યે મારા બ્લોગ ઉપરનાં વિવિધ વિષયો ઉપરનાં લખાણોને પુસ્તક સ્વરૂપે બહાર પાડતો જઈશ.

હું સર્વોદયવાદના સૂત્ર ‘જીવો અને જીવવા દો’માં વિશ્વાસ ધરાવું છું. હું મારી જાતને એક સામાન્ય માણસ તરીકે ઓળખાવું છું અને મારા જીવનના ઘણા એવા સામાન્ય અનુભવોમાંથી એકાદ પણ મારા જેવા કોઈ સામાન્ય માણસને ઉપયોગી થશે તો તે મારું અહોભાગ્ય ગણાશે. હું સંઘર્ષમય જીવન જીવ્યો છું અને નવનીતરૂપે એક જ નિષ્કર્ષ ઉપર આવ્યો છું કે આપણું જીવન એ જ આપણું વિદ્યાધામ છે કે જેના પ્રાચાર્ય, અધ્યાપક અને વિદ્યાર્થી જે ગણો તે આપણે જ છીએ. જીવન જીવવાનું શીખવાની પ્રક્રિયા જીવનના અંતિમ શ્વાસ સુધી ચાલુ જ રહે છે. મોટાભાગનું જીવનશિક્ષણ આપણને મૂર્ખાઓ પાસેથી જ મળી રહેતું હોય છે. ચર્ચિલે આ જ મતલબની વાત કહી છે કે ‘I learned wisdom from the foolish people.’ અર્થાત્, ‘હું મૂર્ખ લોકો પાસેથી જ ડહાપણ શીખ્યો છું.’

મારા આ વાર્તાઓના બ્લોગ કે ભવિષ્યે જે કંઈ જે કોઈ માધ્યમે પ્રસિદ્ધ થાય તે સઘળું મારા વિચારો, મારું વાંચન અને મારા જીવનભરના અનુભવોના પરિપાકરૂપે છે. સઘળા મનુષ્યો પોતપોતાના જીવનની વાર્તાઓ કે નવલકથાઓ જ જીવતા હોય છે, પણ સૌ કોઈ તેમને અક્ષરદેહ આપવા સમર્થ નથી હોતા. મને સ્ફૂર્યું, સૂઝ્યું, ફાવ્યું, આવડ્યું એવું કંઈક લખવાનો અહીં પ્રયત્ન માત્ર જ છે, આમાં મારું કોઈ સામર્થ્ય તો નથી જ, નથી.

ધન્યવાદ.

આપ સૌનો ગુણાનુરાગી,

વલીભાઈ મુસા